logo

Prenatale screening: ontdek je mogelijkheden en keuzes

7 min.

Tijdens je zwangerschap

29 maart 2025

De belangrijkste punten:

  • Prenatale screening biedt inzicht, geen absolute zekerheid

    Screening, zoals de combinatietest en NIPT, geven een indicatie over de kans op afwijkingen, maar nooit volledige zekerheid.

  • Kies bewust en geïnformeerd

    Bespreek vooraf goed welke keuzes je hebt, zodat je bewuste en weloverwogen beslissingen kunt nemen.

  • Emotionele begeleiding is belangrijk

    Prenatale screening kan emotioneel belastend zijn; zorg daarom voor voldoende ondersteuning en bespreek gevoelens met je omgeving.

Wat is prenatale screening precies?

Tijdens je zwangerschap krijg je de mogelijkheid om gebruik te maken van prenatale screening. Prenatale screening zijn onderzoeken die je tijdens de zwangerschap kunt laten doen om te kijken of je kindje mogelijk een verhoogde kans heeft op bepaalde afwijkingen of aandoeningen. Denk hierbij aan chromosomale afwijkingen zoals het syndroom van Down, Edwards of Patau. Prenatale screening geeft je extra informatie en kan bijdragen aan rust en zekerheid tijdens je zwangerschap, maar het roept soms ook vragen en onzekerheden op. Daarom is het belangrijk goed geïnformeerd te zijn over je mogelijkheden en keuzes.

De combinatietest uitgelegd

Eén van de meest bekende vormen van prenatale screening is de combinatietest. Deze test bestaat uit een bloedonderzoek bij jou en een echo waarbij de nekplooi van je baby wordt gemeten. De combinatietest wordt meestal uitgevoerd tussen de 11e en 14e week van de zwangerschap. Met deze test wordt gekeken naar de kans dat je kindje een chromosomale afwijking heeft, zoals het syndroom van Down. Het resultaat geeft geen absolute zekerheid, maar alleen een inschatting van het risico. Als de kans verhoogd blijkt, kun je vervolgens kiezen voor verdere onderzoeken, zoals een NIPT of vruchtwaterpunctie.

NIPT: wat houdt deze test in?

Naast de combinatietest kun je ook kiezen voor de NIPT (Niet-Invasieve Prenatale Test). De NIPT is een bloedonderzoek waarbij DNA van je kindje in jouw bloed wordt onderzocht op afwijkingen zoals het syndroom van Down, Edwards of Patau. De NIPT is zeer betrouwbaar en kan worden uitgevoerd vanaf de 11e week van je zwangerschap. Omdat dit een niet-invasieve test is, is er geen risico voor jou of je kindje. Het nadeel van de NIPT is dat ook deze test geen absolute zekerheid biedt, hoewel de betrouwbaarheid erg hoog is. Bij afwijkende resultaten volgt meestal aanvullend onderzoek.

Wat gebeurt er bij afwijkende resultaten?

Als uit de combinatietest of NIPT blijkt dat er een verhoogde kans is op een afwijking bij je kindje, word je altijd zorgvuldig begeleid en krijg je uitleg over eventuele vervolgstappen. Meestal kun je dan kiezen voor vervolgonderzoek zoals een vruchtwaterpunctie of vlokkentest. Dit zijn invasieve onderzoeken waarbij cellen van de placenta of vruchtwater worden afgenomen en onderzocht. Deze tests geven wél volledige zekerheid, maar brengen een klein risico op een miskraam met zich mee. Je beslist altijd zelf, samen met je partner en met advies van je verloskundige of arts, of je dit vervolgonderzoek wilt laten doen.

Kiezen voor wel of geen prenatale screening

Of je prenatale screening laat doen, is altijd een persoonlijke keuze. Sommige ouders kiezen ervoor omdat ze graag zekerheid willen, terwijl andere ouders bewust afzien van screening omdat ze geen onzekerheid willen ervaren of omdat ze het resultaat niet belangrijk vinden voor het verloop van hun zwangerschap. Het is belangrijk dat je je goed laat informeren, bijvoorbeeld via gesprekken met je verloskundige of arts. Neem de tijd om na te denken wat voor jou en je partner het beste voelt, en weet dat elke beslissing die je hierin neemt, goed is.

Hoe bereid je je voor op prenatale screening?

Een goede voorbereiding helpt je om bewuste keuzes te maken. Lees vooraf betrouwbare informatie, praat met andere ouders over hun ervaringen en bespreek je gevoelens en twijfels met je verloskundige of huisarts. Neem rustig de tijd om samen met je partner na te denken over hoe jullie omgaan met eventuele uitslagen. Het kan ook helpen om vooraf al te bedenken welke eventuele vervolgstappen jullie willen nemen als er uit de screening iets blijkt. Zo voorkom je dat je onverwacht voor moeilijke beslissingen komt te staan.

Emoties en ondersteuning tijdens prenatale screening

Prenatale screening kan emotioneel belastend zijn, zeker wanneer je onzekerheid voelt over wat de resultaten kunnen betekenen. Het is heel normaal dat je gemengde gevoelens ervaart bij het nadenken over deze onderzoeken. Daarom is het extra belangrijk dat je open communiceert met je partner, familie of vrienden en ondersteuning zoekt bij je verloskundige. Zij kunnen je geruststellen, vragen beantwoorden en je begeleiden door het hele proces heen, ongeacht welke keuze je maakt.

Prenatale screening biedt waardevolle informatie tijdens je zwangerschap. Door goed geïnformeerd te zijn over je opties en te luisteren naar je eigen gevoel, maak je de keuze die het beste past bij jou, je partner en jullie kindje.